Language Funfact #2 - The unspoken rules of conversation

Vanwege de geboorte van ons derde kind (“Hoera, een meisje!”) en de grote hoeveelheid trainingsprojecten die zich aanbieden in deze tijd van het jaar (iedereen is weer terug van de zomervakantie) ben ik de laatste tijd weer lekker druk. Inmiddels is het echter alweer twee maanden sinds mijn laatste blogpost dus wilde ik toch even de tijd nemen om iets te delen van mijn lijst met interessante taalonderwerpen.

Vandaag zal ik een aantal Engelstalige resources delen over de ‘maxims of conversations’, een theorie uit de taalkunde die mij nog goed is bijgebleven van mijn tijd aan de lerarenopleiding. Als ik in de toekomst wat meer tijd heb, wil ik hier nog eens op terugkomen met een uitgebreidere Nederlandse uitleg (andere doelgroep) en dan ook zelf leuke voorbeelden bedenken.

Wat zijn de ‘maxims of conversation’?

Kort samengevat zijn de ‘maxims of conversation’ ongeschreven regels in de communicatie waar iedereen zich in bepaalde mate bewust van is en zich al dan niet aan houdt. Het overtreden van deze regels kan de communicatie verstoren dus veel communicatietips (wees duidelijk, kort maar krachtig, etc.) hebben te maken met deze regels. De regels kunnen echter ook doelbewust worden overtreden om er ook voor zorgen dat wát we zeggen, een andere betekenis krijgt. Zo kunnen wij in onze communicatie gebruik maken van sarcasme, ironie, etc.

Uitleg en voorbeelden

Korte video (4m) met uitleg en grappige voorbeelden.

Wat langere video (8m) met uitleg, waarin de nadruk wordt gelegd op het verschil tussen de letterlijke betekenis en de bedoelde betekenis.

Nog wat langere video (11m) met tips, waarin het vooral gaat om de correcte, praktische toepassing van bovenstaande principes om zo de communicatie te bevorderen.

Nederlandse wikipediapagina over dit onderwerp.

Outro

Taal is één van de meest complexe en indrukwekkende vaardigheden die wij mensen op dagelijkse basis gebruiken. En dat terwijl we er vrijwel nooit bij stil staan en/of er maar weinig van af weten! Ik deel dit soort funfacts dan ook graag met mijn leerlingen/studenten/klanten omdat:
1) het praktisch kan helpen als je wilt werken aan je taal- en/of communicatievaardigheden.
2) de meeste mensen het erg interessant vinden om meer over zichzelf (en hun verhouding tot anderen) te leren.

Dat is de reden waarom ik ooit met deze blog begon (zie de About pagina en mijn eerste blogpost) en de reden voor de blogpost van vandaag. Ik hoop dat je het interessant vond!

CNW #1 - Trapgrap

Vandaag weer een nieuwe categorie blogpost: Coining New Words (CNW). Talen die actief gebruikt worden, krijg er steeds nieuwe woorden bij. En verliezen langzaam ook woorden die niet langer gebruikt worden. In deze categorie blogpost schrijf ik over dit fenomeen in het algemeen, en zal ik soms, zoals vandaag, ook mijn eigen duit in het zakje doen (= kleine bijdrage leveren. Oorsprong: munt in de collecte doen).

Fun fact: Het Engelse werkwoord ‘to coin’ bekent overigens ‘munten’. Dus ‘to coin a word/phrase’ doet denken aan het proces van een nieuwe munt slaan/creëren.

Landstede Vakantieschool

Sinds enkele jaren organiseert Landstede de zogeheten Vakantieschool (nu ook in samenwerking met Deltion). Dit jaar deed ik met veel plezier voor een tweede keer mee en het is echt een aanrader voor leerlingen/studenten die extra willen oefenen voor één of meerdere vakken. Ik noem dit even kort ter introductie, maar ook omdat nog maar weinig studenten/docenten bekend zijn met de Vakantieschool. Een beetje meer publiciteit kan geen kwaad dus!

Niet te vertalen

Anyway, tijdens één van deze lessen hadden we het over nieuwe woorden, het woord van het jaar en, uiteindelijk, woorden die niet goed te vertalen zijn. Wellicht ben je wel eens één van de ontelbare internetartikelen tegengekomen over dat laatste onderwerp. Zoals deze, waarin onder andere het Nederlandse woord ‘voorpret’ genoemd wordt. Natuurlijk kun je het beschrijven in de doeltaal, maar een vertaling is lastig omdat er gewoon (nog) geen woord voor is. Het voorbeeld dat ik zelf altijd geef is Obama die zijn bezoek aan Nederland als ‘gezellig’ beschrijft. 

En ander voorbeeld dat ik altijd noem, en één van mijn persoonlijke favorieten is het Franse L’esprit de l’escalier. Dit beschrijft de situatie waarin iemand iets zegt en je achteraf pas, en dus veel te laat, de perfecte reactie bedenkt. Van oorsprong was het idee dat deze gevatte opmerking je pas te binnen schiet op het moment dat je de trap (escalier) af loopt richting de uitgang van het gebouw. 

En terwijl ik dit leuke voorbeeld dus voor de zoveelste keer gebruikte in mijn les, bedacht ik opeens een mogelijke Nederlandse versie voor dit woord:

Trapgrap!

Wellicht niet het Woord van het Jaar 2022 maar mijn leerlingen waren in ieder geval enthousiast en gingen meteen brainstormen over het maken van een viral video. Uiteindelijk hebben we er niks mee gedaan, maar heb ik ze wel beloofd om er een blogpost over the schrijven. Bij deze. En wie weet ... als genoeg mensen het gaan gebruiken, zou het zomaar eens een nieuwe toevoeging aan de Nederlandse taal kunnen worden!

Tip voor docenten: Is het bedenken van een nieuw woord ook een leuke opdracht voor jouw leerlingen? Check dan https://woordvanhetjaar.vandale.nl/nl. Hier kan men suggesties doen voor het Woord van het Jaar en je kunt leerlingen zelfs vragen om een leuke afbeelding en/of video te maken.

ITT #1 – Smart Brevity

Vandaag weer een nieuwe categorie blogpost: Interesting Ted Talks. Hier zal ik soms interessante (taalgerelateerde) TED talks delen. Ik zal TED eerst even kort introduceren. Daarna deel ik wat tips uit een TED talk over “Smart Brevity”.

TED Introductie

Ted.com is een wereldwijd platform waar mensen hun ideeën, verhalen, etc. kunnen delen via zogeheten TED talks. Een TED talk is een soort korte presentatie van maximaal 18 minuten (richtlijn). EE TED talk kan werkelijk over van alles gaan (“from science to business to global issues”). Zodoende is er voor iedereen wel wat interessants te vinden; zeker als je bereid bent om voor jou nog onbekende onderwerpen te verkennen. De voertaal van TED talks is over het algemeen Engels en het taalgebruik is meestal van gevorderd niveau. Dit alles maakt het een zeer geschikte bron van Engelse input van wat hoger niveau! (Zie ook mijn eerdere blog over taalniveaus)

Smart Brevity

Onlangs luisterde ik naar een TED podcast genaamd The Art of Smart Brevity – Write Less, Say More. Kort samengevat: wees beknopt in je communicatie, anders leest men het maar gedeeltelijk of helemaal niet. Hij geeft vijf tips. Ik link naar de desbetreffende momenten in de TED talk en probeer het kort samen te vatten:

Stop being selfish. Schrijf voor je publiek in plaats van voor jezelf.

Grab me. Zorg ervoor dat je belangrijkste punt(en) goed blijft hangen bij de lezer.

Keep it simple. Gebruik woorden en zinsopbouw die makkelijk te volgen zijn.

Be human. Schrijf zoals je normaal communiceert. Dus bijvoorbeeld geen moeilijke woorden e.d. om intelligenter over te komen.

“Just stop”. Gebruik zo min mogelijk tekst om je boodschap over te brengen zodat jij en de ander zoveel mogelijk van hun tijd overhouden. 

Goede tips die ik zelf in ieder geval ga proberen toe te passen (zoals in deze blogpost). Hopelijk heb jij er ook iets aan! 

CM #2 - Capital I

Dit keer in de ‘Common Mistakes’ serie (zie ook #1) van mijn blog: hoofdletter 'i' als je het over jezelf hebt.

Als je in het Engels naar jezelf verwijst met ‘I’, gebruik je ALTIJD een hoofdletter. Dus niet alleen aan het begin van een zin. In het Engels heet dit trouwens een ‘capital letter’ en in zowel NL als EN heeft dit te maken met het idee dat de eerste letter het belangrijkst is.

Dit is één van de eerste spellingsregels die je tegenkomt als je met Engels aan de slag gaat en de kans is groot dat je dit als kind al geleerd hebt. Ik ben dan ook maar een klein aantal volwassenen tegengekomen voor wie deze regel echt een verassing was.

En toch is het een spelfout die ik nog steeds vaak tegenkom. De reden? Slordigheid. En het is zo’n simpel, welbekend en veelvoorkomend dingetje dat het enorm opvalt wanneer je het fout doet.

In een informeel WhatsApp-bericht / SMSje vind ik het persoonlijk minder erg en heb ik er wel begrip voor als mensen ‘i’ schrijven als ze bijvoorbeeld haast hebben. Van de andere kant raad ik mensen wel altijd aan om er een gewoonte van te maken om een hoofdletter te gebruiken; ook in situaties waarin het minder belangrijk is.

Maar goed. Schrijf jij ‘i’ wel eens per ongeluk met een kleine letter, dan bij deze een (hopelijk) memorabele meme (een interessant onderwerp voor een andere keer) van een drill instructor die het nog eens goed in je oren schreeuwt, zodat jij in het vervolg geen slordige indruk maakt!

Kids Quotes #4

Zo! Nu een aantal projecten (bijna) afgerond zijn, heb ik weer wat meer tijd om af en toe een blog te schrijven. Volgende keer een wat meer in-depth onderwerp, maar nu eerst: Kids Quotes!

In de afgelopen maanden heb ik weer quotes verzameld van de kinderen (nu 5 en 3) en deel ik weer de leukste en meest interessante (vooral taalgerelateerde) quotes. Voor wat meer achtergrondinformatie over dit proces en een hoop meer quotes, zie ook Kids Quotes #1, #2 en #3.

Enjoy!

Taalfoutjes en mix-ups

L: Ik handel dit wel (van Engels handle)

L, to Dutch swimming instructor: mijn buik voelt grappig (grappig, als in ‘funny’, als in ‘weird’)

L: De benedenkant (ipv onderkant)

L: I wish I had a Chase (van Paw Patrol) suit that was waterclosed (waterdicht)

L: you drive away zonder to know it!

L: Ik heb het down the stairs gegooid

L: Mommy, remember that I already wanted to leg (Dutch) my shoe for Sinterklaas?

L: I am going to uitdelen the bowl

L: Ons vader is sneller dan ons

L: Die zijn mijn (als in ‘mine’)

Creative new language

L: Happy opening! Happy looking what's in! (as T gets a gift)

L: … met zijn voet slaan (schoppen)

L: Those are koes! (intended as a joke, I think)

L, while trying to out-do W with the "I love you more" stuff, came up with the word "Pamphelefics" as a unit of measurement for anything. It's now a running joke.

L, practising cycling again for the first time in a year, drives into a bush after a while and immediately goes: now that’s what I call a bush bump!

L: Creme fraiche is wrap slagroom

L: What if dakpannen were dakshields?

L came up with something he called a ‘friend booster’: playing with someone 3 times

L: A hundred should be tenty; like ninety!

L: Onzichtbaar en onzwaarbaar (doesn’t have any weight)

L, having folded some paper, referred to them as vouwcreations

L repeatedly boinking T on the head. When asked what he was doing, he explained it was a low machine to make people lower.

L used the word ‘including’ but then realized he wasn’t sure he used it correctly, so W explained the meaning and, afterwards, asked L if he knew the opposite of ‘including’. L thought it might be ‘uncluding’.

L, completely out of the blue, while wandering around in/amongst his train tracks: De aarde is een soort mensenmagneet

L, tipping a box of toys onto a blanket: Woah! That was really unnoisy!

L: Daddy, let’s say we’re cake inspectors and that we’re going to find yummy cake

Other language things

C asked L what sixty-two is in Dutch.
L: Tweeënzestig. 
C then asked L if it's silly that Dutch and English do it so differently.
L agreed and then C asked what's easier for him.
L: I like the one with the bigger number first. That's most normal for me.

L, talking about gnocci. Hey! ‘KEY’ at the end, so it’s also for treasure!

L explains that he wants to help mommy teach English and that he'll say "is is is" (last one pronounced iz)

L: Daddy? The brown ice cream tastes like brownie. Brown. Brownie. Get it?

W: you can ask me stuff about black holes, but I’m not a scientist so I won’t know everything.
L: Then I want you to change from being a teacher to being a scientist so I can ask you questions about this stuff. But I’m going to be an English teacher so I can help mommy!

L: Dishwasher tablets are dishwasher cookies

L: What is kapje called in English?
C: I think the end of the bread
L: or the start!

L: Guys, are leaves like zonnepanelen for trees?

L: LoemPEAa because there’s peas in there

L: Tavi, then you play baguettetje and it’s going to be too much fun. Baguettetje!

L: Why does ‘ei’ have a ‘j’ at the end?

L: Teeth are tiny sharp knives in your body.

W tosses coat over L’s head
L: Hey! Now I can’t see!
W: Hmm. I see.

L: …. HEHEHEHEHE!!

C: goodnight sweety.
L: goodnight... My... Parent.

En ten slotte nog een paar van m’n jongste zoontje:

T: Kook at mij! (look at me)

C: Or are you going to drive your balance bike again?
T: Ride it!

T thinks winter is related to wind/windy. There's a storm and every time the wind blows loudly, he says "it's winter!"

T: I waai you way! (wegblazen)

T: Washing machine door closed so no enemy go in washing machine! (waarschijnlijk zijn langste zin tot nu toe)

T, sees the hummus is almost finished: There not heel veel hummus.

Lady bug = baby bug

T: Where you... Went?

T: Mommy, you phone is singing! (ringing)

C: Let’s go to daycare
T: Nooo, not to daycare. One daycare.

Tools #3 - Anki

In deze blog gaan we het hebben over Anki, een bijzonder goed digitaal hulpmiddel voor het onthouden van (veel) informatie. In de context van taalstudie kun je daarbij in eerste instantie denken aan vocabulaire, maar het is daarnaast ook nog veel breder inzetbaar.

Platform / Prijs

Laat ik het eerst hebben over de prijs van dit programma zodat ik je niet onbedoeld blij maak met een dode (lees: te dure) mus.

Anki is gratis voor Windows, Linux en Mac: https://apps.ankiweb.net/

Anki is ‘open source’ en voor Android heeft een derde partij een gratis versie gemaakt: Ankidroid Flashcards.

Voor iOS (Apple) kost het $25: AnkiMobile Flashcards.

Wat is Anki?

Op de website van Anki wordt het programma als volgt omschreven:

Anki is a program which makes remembering things easy. Because it's a lot more efficient than traditional study methods, you can either greatly decrease your time spent studying, or greatly increase the amount you learn.

Anyone who needs to remember things in their daily life can benefit from Anki. Since it is content-agnostic and supports images, audio, videos and scientific markup (via LaTeX), the possibilities are endless.

For example:

• Learning a language 

• Studying for medical and law exams

• Memorizing people's names and faces

• Brushing up on geography

• Mastering long poems

• Even practicing guitar chords!

Anki maakt gebruik van zogeheten ‘flashcards’, een studiemethode die al lang vóór het digitale tijdperk werd bedacht (1834 of misschien nog wel eerder). Kort samengevat is een flashcard een stuk papier met een vraag op één kant van de kaart en het bijbehorende antwoord op de andere kant. In Anki en soortgelijke software wordt dit digitaal gedaan, met alle voordelen van dien.

Hoe gebruik je Anki (en flashcards in het algemeen)?

Het belangrijkste idee van deze studiemethode is dat je de leerstof steeds herhaalt en dat de tussenpozen tussen deze herhalingen steeds langer worden, naarmate je de stof beter beheerst. Uiteindelijk kun je er zoveel tijd insteken als je zelf wilt, maar voor een simpele stapel vocabulairekaarten, en met het algemene doel om je woordenschat te vergroten, zou ik aanraden om er elke dag 5-10 minuten mee te oefenen. Het is geen ramp als je eens een dag overslaat, maar zoals bij zoveel dingen in het leven is een bepaalde mate van structuur een goed idee.

Als je met papieren flashcards werkt, zou je één grote stapel kaarten kunnen maken met, bijvoorbeeld, vocabulaire en voor elke studiesessie die hele stapel doorwerken. Het zou echter efficiënter zijn om de kaarten bijvoorbeeld op te splitsen in kleinere stapels, op basis van hoe goed je ze al beheerst. Dus bijvoorbeeld een stapeltje met kaarten die nog erg lastig zijn, een stapeltje kaarten die je al redelijk goed kent, etc.

Anki doet dit vóór jou en maakt dit hele proces nog een stuk efficiënter door voor elke individuele kaart te onthouden hoe goed je hem al beheerst en wanneer je die kaart weer eens moet zien/oefenen. Dit gebeurt aan de hand van een bepaald algoritme (die je overigens kunt aanpassen aan jouw persoonlijke voorkeuren; bijvoorbeeld als je de kaarten nog vaker wilt herhalen). Het enige wat je hoeft te doen, is dat je tijdens het studeren in Anki aangeeft hoe goed je het ‘antwoord’ van de kaart nog wist (Again, Good, Easy, Hard). Op basis daarvan krijg je diezelfde kaart pas weer over een bepaalde tijd te zien (zie screenshot).

Zo krijg je een kaart binnen 10 minuten weer te zien wanneer je voor de eerste keer ‘Good’ aangeeft. Als je dan nogmaals ‘Good’ aangeeft, wordt de kaart opgeschoven naar de volgende dag. En als je de volgende dag wéér ‘Good’ aangeeft bij die kaart, wordt deze vervolgens nóg verder in de toekomst gepland. En uiteraard wordt een kaart minder ver in de toekomst gepland als je ‘Hard’ aangeeft.

Door deze manier van werken krijg je tijdens je studiessessies dus alleen nieuwe kaarten te zien, en kaarten die je op dat moment weer even moet opfrissen. Superefficiënt!

Gedeelde stapels kaarten (‘decks’)

Een groot voordeel van digitale flashcard programma’s is dat men stapels kaarten met elkaar kan delen. Zo ook in Anki. In het hoofdmenu van Anki kom je via de knop ‘Get Shared’ terecht op de volgende website: https://ankiweb.net/shared/decks/. Als je vervolgens op ‘English’ klikt, krijg je alle stapels kaarten te zien die andere mensen beschikbaar hebben gesteld. Je kunt ze gratis downloaden, importeren in Anki (via het menu bovenaan) en er gelijk mee aan de slag!

Tip: het eerste resultaat is de lijst met Engelse decks is ‘4000 Essential English Words (all books) [en-en]’. Iemand heeft er veel tijd in gestoken om die stapel te maken, inclusief audio, afbeeldingen, beschrijvingen van de woorden (in het Engels) en voorbeeldzinnen (ook in het Engels). Veel beter dan dit kun je zo’n deck haast niet maken dus dit verdient een sterke aanbeveling (voor leerlingen van A1 to B2 niveau)!

Je eigen decks maken

Je kunt natuurlijk ook je eigen stapels kaarten maken. Stel dat je Anki gebruikt om twee verschillende talen (of een ander onderwerp) te leren, dan wil je die kaarten waarschijnlijk gescheiden houden. Je zou eventueel nog een stap verder kunnen gaan door bijvoorbeeld verschillende stapels te maken voor werk-gerelateerde woorden en algemene vocabulaire. Of bijvoorbeeld een aparte stapel voor onregelmatige werkwoorden. Of spreekwoorden. Of grammaticaregels (want ook die zou je hiermee kunnen oefenen). Of zelfs grammaticaoefeningen (check de shared decks)!

The sky’s the limit!

Zelf flashcards maken

Ook de flashcards kun je zo simpel of ingewikkeld maken als je zelf wil. Het kan zeker de moeite waard zijn om je eens (een beetje) te verdiepen in het maken van goede, effectieve en/of efficiënte flashcards voor de stof die jij wilt leren. Het concept van leren houdt ons al sinds mensenheugenis bezig en er is inmiddels zoveel over bekend dat het zonde zou zijn om daar geen gebruik van te maken. Zo is het bijvoorbeeld beter om woorden in context te leren, is het verstandig om zelf een voorbeeldzin te denken, etc. Aan het einde van deze blogpost deel ik aantal artikeltjes met tips voor het maken van goede flashcards.

(even terzijde: net als veel andere docenten pleit ik voor nog meer aandacht voor studievaardigheden in het basis- en voortgezet onderwijs. Anders is het net alsof je die arme kinderen zelfstandig een enorme IKEA-kast laat bouwen ... zonder handleiding. Mét handleiding kost het alsnog veel tijd en is het al lastig genoeg!)

Good luck, have fun!

Anki heeft en biedt erg veel mogelijkheden en is heel breed inzetbaar. Zelf heb ik het met veel succes gebruikt tijdens mijn HBO studie voor vrijwel alle kennisvakken (inclusief een enorm grammaticaexamen). Daarnaast was het ook erg handig voor het leren van namen (met gebruik van schoolfoto’s) toen ik nog in het VO/MBO werkte.

Nu is het zo dat we leven in een tijd waarin we zo’n beetje alle informatie die we nodig hebben op het internet kunnen vinden, maar mochten er dingen zijn die jij je echt eigen wilt maken (Anki is Japans voor ‘learn by heart’), kijk dan eens of dit programma iets voor jou is. Veel leerplezier gewenst!

Extra leesmateriaal

Algemene uitleg over (papieren) flashcards: https://www.examenoverzicht.nl/examen-informatie/leren/leren-met-flashcards

Tips/handleiding voor Anki om woorden te leren: http://gregreflects.blogspot.com/2014/10/using-anki-flashcards-for-vocabulary.html

Algemene tips voor het maken van flashcards: https://blog.cambridgecoaching.com/how-to-make-baller-flashcards

ERK / CEFR

A2, B1, C2... De kans is vrij groot dat je deze termen wel eens voorbij hebt horen komen binnen de context van taalbeheersing. Ze zijn onderdeel van het zogeheten ERK (Gemeenschappelijk Europees Referentiekader) ofwel CEFR (Common European Framework of Reference). In deze blogpost leg ik onder andere uit wat het ERK is en waar het voor gebruikt wordt. Ten slotte laat ik zien hoe je ook zelf een inschatting kunt maken van het niveau waarop je jouw talen beheerst. Dat kan erg handig zijn ter voorbereiding op privélessen of een taalcursus, maar het kan ook leuk zijn om gewoon eens een idee te krijgen van jouw language skills!

Wat is het ERK?

Eigenlijk is het ERK een enorm framework (lees: een flink aantal documenten van elk honderden pagina’s), ontworpen door de Raad van Europa, voor het leren, lesgeven en beoordelen van taal. Het is dus vooral interessant voor beleidsmakers binnen onderwijsorganisaties, docenten, ontwikkelaars van lesmateriaal en taaltoetsen, etc. Echter, als ‘eindgebruiker’ krijg je meestal alleen te maken met de referentieniveaus en zodoende is het ook niet raar dat wanneer men het over ‘het ERK’ heeft, het vooral gaat over je niveau van taalbeheersing. In de rest van deze blogpost ga ik vooral uit van de nauwere betekenis en kijken we puur naar wat het ERK betekent voor de leerling, student, cursist, deelnemer, etc.

Het ERK en jij

Het ERK is vooral belangrijk voor werk en studie. Voor sommige opleidingen geldt een stricte toelatingseis en moet je een diploma kunnen overhandigen. Denk dan vooral aan Engelstalige opleidingen aan een universiteit. Daarnaast moet je bij veel MBO/HBO opleidingen een bepaald niveau behalen om af te kunnen studeren. Zo moeten alle MBO niveau 4 opleidingen Engels op minimaal A2-B1 niveau afronden; A2 voor de receptieve vaardigheden (lezen/luisteren) en B1 voor de productieve (schrijven/spreken/gesprekken) vaardigheden.

Ook wordt er bij meer en meer banen gevraagd om een goede beheersing van de Engelse taal (of andere talen natuurlijk). Vaak is dit in brede termen, maar soms wordt er echt om een minimaal niveau gevraagd (Google bijvoorbeeld eens op “Vacature Engels C1” om een idee te krijgen van het soort werk waar men om dit niveau vraagt.

Verder laten veel bedrijven ook taaltrainingen organiseren om het taalniveau van hun personeel, in het algemeen of van een bepaalde afdeling, op een hoger niveau te krijgen. En meestal is er ook een budget voor persoonlijke ontwikkeling waar werknemers gebruik van kunnen maken, al dan niet naar aanleiding van een functioneringsgesprek. En voor je het weet krijg je dan een training of privéles van yours truly!

Ten slotte kan het natuurlijk ook gewoon leuk en interessant zijn om te weten hoe goed je Engels, Duits, Frans, etc. is.

Overzicht zelfbeoordelingsraster

Onderdeel van het ERK is een zelfbeoordelingsraster waarmee je jouw eigen taalbeheersing kunt beoordelen. Zometeen laat ik je zien hoe dat werkt, maar laten we eerst even kijken naar de opbouw van dit hulpmiddel.

Deelvaardigheden

Binnen het ERK wordt taalbeheersing opgesplitst in vijf verschillende deelvaardigheden: 

• Luisteren
• Lezen
• Productie
• Interactie
• Schrijven

Soms worden net iets andere termen gebruikt (interactie wordt ook wel ‘gesprekken’ genoemd). En binnen het taalonderwijs worden natuurlijk ook wel eens andere onderverdelingen gehanteerd, zoals dus de eerder genoemde productieve tegenover receptieve vaardigheden of geschreven tegenover gesproken taal. Hoe dan ook, ongeacht verdere onderverdelingen of andere benamingen, bij een niveaubepaling aan de hand van het ERK komt het er altijd op neer dat de vijf bovengenoemde vaardigheden worden beoordeeld.

Niveaus:

Voor elke deelvaardigheid krijg je een bepaalde score. Van laag naar hoog zijn dit: A1, A2, B1, B2, C1 en C2. Om de vertaalslag te maken naar ‘gewone taal’ worden daarbij vaak de volgende termen gehanteerd:

• Basic User (basisgebruiker): A1-A2
• Independent User (onafhankelijke gebruiker): B1-B2
• Proficient User (vaardige gebruiker): C1-C2

Can-do statements

Het niveau wordt bepaald aan de hand van zogeheten ‘can-do statements’. Dit zijn beschrijvingen van communicatieve vaardigheden waarbij wordt gekeken of je iets wel of niet kunt in de desbetreffende taal. Deze beschrijvingen zijn met opzet behoorlijk breed/vaag verwoord, zodat het hele ERK ook breed inzetbaar is. Bijvoorbeeld:

A2 Luisteren: Ik kan zinnen en de meest frequente woorden begrijpen die betrekking hebben op gebieden die van direct persoonlijk belang zijn (bijvoorbeeld basisinformatie over mezelf en mijn familie, winkelen, plaatselijke omgeving, werk). Ik kan de belangrijkste punten in korte, duidelijke eenvoudige boodschappen en aankondigingen volgen.

Dus als je alle bovenstaande dingen in het Engels kunt, kun je zeggen dat je Engelse luistervaardigheid minstens A2 niveau is. En als je alle vijf de vaardigheden op A2 niveau beheerst, kun je zeggen dat jouw Engels minstens A2 niveau is.

Overigens heeft de Raad van Europe ook een document met globale beschrijvingen per niveau (in plaats van per vaardigheid). Dit kun je zien als een samenvatting en opsomming van alle can-do statements van een bepaald niveau. Van dit document bestaat geen officiële Nederlandse vertaling, maar hier kun je de Engelse versie bekijken.

Voorbeeld van een algemene niveaubeschrijving:

A2: Can understand sentences and frequently used expressions related to areas of most immediate relevance (e.g. very basic personal and family information, shopping, local geography, employment). Can communicate in simple and routine tasks requiring a simple and direct exchange of information on familiar and routine matters. Can describe in simple terms aspects of his/her background, immediate environment and matters in areas of immediate need.

Self-assessment

Alright. Tijd voor een self-assessment!

Eigenlijk wijst het schema zichzelf, zeker na bovenstaande introductie, maar de instructies die ik mijn leerlingen meestal geef zijn als volgt:

• Open het bestand. Klik hier voor de Nederlandse versie of hier voor de Engelse versie.
• Doe het volgende voor elke vaardigheid (begin bij luisteren) en elk niveau (begin telkens bij A1)
• Lees de can-do statements in de beschrijving van dit niveau van deze vaardigheid (dus eerst luisteren A1).
• Bedenk voor jezelf of jij deze dingen zou kunnen doen in de doeltaal. Het helpt om specifieke voorbeelden te bedenken. Het liefst zijn dit dingen die je in het echt al eens hebt gedaan (bijvoorbeeld een kennismakingsgesprek in het Engels), maar je kunt natuurlijk ook een inschatting maken van hoe je je zou redden in denkbeeldige situaties.
• Denk je dat je alle onderdelen (can-do statements) al kan?
• Zo ja, ga door naar het volgende niveau van deze vaardigheid. Komt je uiteindelijk bij C2 uit en beheers je dat ook? Excellent! Schrijf maar op.
• Zo nee, dan is het vorige niveau je huidige niveau. Maak er een aantekening van. Als je een taalvaardigheid nog niet op A1 beheerst, wordt ook wel eens gezegd dat je op A0 niveau zit.
• Ga door naar de volgende taalvaardigheid (lezen, interactie, etc.) en doe daar hetzelfde.
• Zodra je een inschatting hebt gemaakt van jouw beheersing van elke taalvaardigheid, kun je ook een inschatting maken van jouw gemiddelde taalniveau.

Wat kwam er voor jou uit deze zelftest? Was dit wat je had verwacht? Verandert het iets aan de manier waarop je kijkt naar je huidige taalbeheersing of doelen?

De meeste Nederlanders beheersen de receptieve vaardigheden (lezen/luisteren) op een wat hoger niveau dan de productieve vaardigheden. Vooral vanwege alle Engelse films, Youtube, etc. Daarbij heb ik het idee, en veel van mijn oudere leerlingen herkennen dit ook, dat er vroeger (ook in mijn tijd) minder tijd en aandacht was voor spreekvaardigheid in het onderwijs. Ik heb echter ook wel eens les gegeven aan iemand die heel zijn leven al Engels had gesproken op de werkvloer van een internationaal bedrijf, maar waar lees- en schrijfvaardigheid onbelangrijk waren en dus achterbleven.

Gerelateerd fun fact: Nederlanders zijn de #1 van de wereld wat betreft Engelse vaardigheden in landen waar het niet de moedertaal is.

The end

Afrondend, het ERK is dus een breed inzetbaar hulpmiddel voor het bepalen van het niveau van taalbeheersing en hopelijk heb je nu een beter idee van wat het is en wat het voor jou betekent!

Bonus link: voor een korte geschiedenis van de ontwikkeling van het ERK, check deze pagina van de Raad van Europa!