PT (Pronunciation Tips) #1 - Connected Speech

Vanwege de drukte even een korte (maar krachtige!) blog post:

Vaak is er in het taalonderwijs, en dan denk ik met name aan het VO en MBO,  wel wát aandacht voor uitspraak, maar niet al te veel. En dan gaat het voornamelijk over 'word stress' (de klemtoon). Sentence stress (klemtoon in zinsverband), en connected speech (hoe het uiteindelijk klinkt in alledaags gebruik) worden vaak achterwege gelaten. Al deze onderwerpen wil ik ooit nog eens nader toelichten in mijn blogs, maar vandaag, en vanwege bovengenoemde drukte, houd ik het even bij het delen van erg goede, duidelijke en bondige video over deze onderwerpen.

Voor ik het filmpje deel; eerst een beetje achtergrondinformatie.

Ik zal nooit het voorbeeld vergeten dat mijn docent van de lerarenopleiding ons gaf over dit fenomeen. Hij schreef de fonetische transcriptie (een manier om, in een speciaal alfabet, op te schrijven hoe iets daadwerkelijk klinkt) op het bord en vroeg ons wat er stond. Het klonk als 'foebele' en niemand had ook maar enig idee wat het betekende. Het was dus een echte eye-opener toen hij uitlegde dat je dit bijvoorbeeld kunt horen als kinderen, in alledaags taalgebruik, aan elkaar vragen: "kom je voetballen?".

Het filmpje: Ə: The Most Common Vowel in English

'Gewone spreektaal' is meestal dus wel wat anders dan simpelweg alleenstaande woorden achter elkaar uitspreken. Als je dat laatste doet, krijg je zo'n overdreven gearticuleerde uitspraak die best apart kan klinken. Dit geldt voor Nederlands, maar natuurlijk ook voor Engels. Echter denk ik wel dat connected speech meer een aandachtspunt is voor de wat gevorderde leerling; niet essentieel voor effectieve communicatie, maar wel handig om een betere indruk te maken, meer zelfvertrouwen te krijgen en weer wat dichter bij dat '(near-)native level' te komen. Ook als je zelf nooit hebt stilgestaan bij het concept van connected speech, heb je onbewust echt wel verschillen gemerkt tussen native en non-native speakers en connected speech speelt daar een grote rol bij!

En de beginnende leerling dan? Is het terecht dat schoolboeken meestal maar weinig aandacht besteden aan dit soort zaken? Well, meestal hebben die het druk genoeg met andere zaken (vocabulaire, grammatica, etc.). In mijn ervaring werkt het voor de meeste leerlingen/cursisten echter wel erg motiverend om af en toe ook eens wat te horen/leren over eigenschappen van taal die normaal gesproken achterwege worden gelaten. Taal is een cruciaal onderdeel van ons alledaagse leven dus geen wonder dat het interessant is om er meer over te leren. Dit was ook één van mijn hoofdredenen om twee jaar geleden te beginnen met deze blog, waar één van de eerste blog posts ook over de relatie mens-taal ging. En mocht de beginnende leerling de mentale capaciteit hebben om óók bewust te luisteren naar  bijvoorbeeld de patronen van connected speech, dan is dat alleen maar mooi meegenomen!

Afrondend; ik hoop dat het voor jou, beste lezer, weer een leerzame en interessante blog post was. En mocht je ooit een taalnerd tegenkomen met een Schwa-shirt, dan weet je ook weer waar dat over gaat :)

Thought-provoking bonusvraag: denk je dat mensen vroeger, toen men nog niet kon lezen en schrijven en de woorden dus minder visueel ervaarden, zich meer bewust waren van (verschillen in) uitspraak?

p.s. Fijne jaarwisseling en een voorspoedig 2022 gewenst!

Kids Quotes #3

Zojuist heb ik het document met quotes van onze kids weer eens bijgewerkt. Waar mijn ouders vroeger trachten om wat leuke opmerkingen van de kinderen op schrijven in een notitieboekje, hebben mijn vrouw en ik een WhatsApp ‘groep’ waar we quotes in opnemen (soms geschreven; soms als voice recording, als dat wat handiger is op dat moment). Eens in de zoveel maanden werk ik dat dan bij in een Google Docs bestand dat ook weer gedeeld is met mijn vrouw. Een vrij prettige werkwijze wat mij betreft; mochten er nog ouders zijn die ook zoiets willen doen.

Omdat de kinderen thuis alleen Engels spreken, en omdat mijn vrouw en ik (beiden docent Engels) sowieso extra goed letten op alle taaldingetjes, zitten er altijd wel wat leuke taalgerelateerde quotes tussen. In eerdere blogposts heb ik hier al wat van gedeeld (zie Kids Quotes #1 en Kids Quotes #2) en zodoende zijn we nu beland bij Kids Quotes #3!

De volgende quotes komen allemaal uit het 4^e levensjaar van mijn oudste zoontje (‘L’ in de quotes). W ben ik. C is mijn vrouw. Kijk maar of je de logica kunt ontdekken!

Engels en Nederlands door elkaar halen

L: I don’t durf to touch it.

L: Ik ben hongerig voor rozijntjes.

W, talking about stokbrood and L thinking W meant bread sticks.

L: Dat is heel veel zacht.

L: Als koud als de sneeuw en ijs! (talking about ice cream)

Nieuwe woorden/termen!

L, tipping the wooden train tracks from the box onto a blanket: Woah! That was really unnoisy!

L: Daddy, here are my swin- .. swimming trunks.
*L laughs and we talk about it for a bit*
L: swinging trunks are for the swings and swimming trunks are for swimming.
L just came up with the term ‘bye-five’.

L, coining the term ‘oprusten’ as we approach a bench.

W: So there were 3 other kids?
L: Yes. And I was the fourthest.

W tries to high five L.
L doesn’t do anything.
W high-fives L’s face.
L: Then it’s called face five!

L: Let’s take the long cut.


Fun with language

C talking about learning Spanish.
L, fully aware of the joke he's making: learning spinach.

L, pointing at a picture of a firefighter / fireman: Vuurman!

L: So we're the neighbour’s neighbours.


Countable vs uncountable nouns (I guess I must've mentioned that grammar rule to him)

L commenting on a BIG group of monsters in some video game: Wow, so much!
W, gently correcting L: So many :)
L: Well, I can't count them at all.


En deze laatste... I guess we’ll never know.

L: Wat als stevig een uil was?
W: .. huh?
L: Stevig is sturdy in Dutch
W: .. Wat als stevig ... een uil was?
L: ... daddy, sorry, I can't talk anymore. I've got to eat now.

CM (Common Mistakes) #1 - ID vs Idea

Vorige keer schreef ik over het onderscheid in uitspraak tussen d/t in het Engels en daarvoor had ik mijn Photoshop ‘skills’ weer een beetje afgestoft om een beeld te schetsen bij het verschil in uitspraak tussen ‘iPot’ en ‘iPod’. 

Lang geleden kwam ik namelijk de volgende (geniale) blogpost tegen, over het verschil tussen ‘alot’ en ‘a lot’. Gelukkig heb ik zelf nooit problemen gehad met deze veelvoorkomende taalfout, maar ‘de alot’ is zo goed blijven hangen dat ik ‘em nog steeds regelmatig deel met leerlingen. En als een leuk verhaaltje of een handige ezelsbrug er voor kan zorgen dat iets zó goed blijft hangen, vind ik het een leuke uitdaging om soortgelijke, memorabele voorbeelden te bedenken. 

Zodoende: ID vs Idea!

(Deze neppe ID-kaart ging in 2019 viral op het internet. Een Canadese man zou de kaart hebben gebruikt om wiet te kopen.)

ID vs Idea

Over de jaren heen heb ik de volgende fout behoorlijk vaak gehoord: mensen die ‘ID’ [aj-die] zeggen terwijl ze ‘idea’ [aj-die-uh] bedoelen. Vaak stel ik mij dan een situatie voor waar iemand enthousiast is over de kwaliteit van je ID-kaart (“Great ID!”). Leuk maar ook handig, want als je dit soort verschillen in uitspraak (en betekenis) éénmaal hoort, kun je jezelf makkelijk corrigeren.

ID vs Idea: hoe dan wel?

Je zou dus simpelweg ‘aj-die’ kunnen zeggen en er ‘uh’ achteraan plakken. Dat is de Amerikaanse uitspraak. Probleem opgelost.

Maar laten we ook even naar de fonetische transcriptie* kijken voor het geval je liever voor een Brits accent gaat (en ook voor een stukje bewustmaking).

ID (zowel Amerikaans als Brits Engels - je moet een stukje naar beneden scrollen):

/ˌaɪˈdiː/

Idea

Amerikaans: /aɪˈdiː.ə/

Brits: /aɪˈdɪə/ 

Voor de Britse uitspraak zit het verschil tussen ‘ID’ en ‘idea’ vooral in de laatste klank in het woord: ɪə. ɪə is een zogeheten diftong (of tweeklank), een combinatie van twee klanken binnen een lettergreep, die wij in het Nederlands niet echt hebben. In het Nederlands hebben wij echter wel andere diftongs, namelijk: ‘au’ (pauze), ‘ij’/’ei’ (tijd/eigen) en ‘ui’ (tuin).

Misschien heb je er nog nooit zo bij stilgestaan, maar deze klanken bestaan dus eigenlijk uit twee klanken die in elkaar overgaan. Spreek de Nederlandse voorbeeldwoorden eens een paar keer langzaam uit en let op wat je mond doet. Waarschijnlijk merk je wel dat een diftong dus een begin- en een eindklank heeft. Zodoende is het dan ook geen gek idee om bij het oefenen van ‘ɪə’ (en eventuele andere Engelse diftongs) aandacht te besteden aan de begin- en eindklank en het feit dat je dus gewoon van de ene klank overgaat naar de andere klank.

Tip: voor ‘ɪə’ begin je met een klank die veel lijkt op de ‘i’ in het Nederlandse ‘zit’. Je eindigt met een zogeheten ‘schwa’ (dit is de meest veelvoorkomende klank in het EN/NL en ik wil er in de toekomst nog een keer een aparte blogpost aan wijden), waar je de spieren van je mond (bijna) niet gebruikt: 'uh'.

Een paar andere woorden die in Brits Engels dezelfde klank hebben als ‘idea’ (ɪə):

beer, ear, hero, material, pierce, area, real, glorious, various.

Woorden met dezelfde klank maar uitzonderlijke spelling:  

theory, period, weird.

Afrondend: ik hoop dat het verschil in uitspraak tussen ID/Idea duidelijk is en dat je er in de toekomst zelf ook (stilletjes) om kunt lachen als jij, of anderen, deze fout maken. Eerst nog even één laatste check. Maak de volgende zin af. Distinguishing between ‘ID’ and ‘idea’ is a good _____ !

Bonus 1: *Wat is fonetische transcriptie? Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Transcriptie_(taal) en https://nl.wikipedia.org/wiki/Internationaal_Fonetisch_Alfabet. 

Bonus 2: zie ook mijn eerdere blogpost over de onderlinge verschillen tussen de klankensets van talen: ITL #3 - Knowing a Language Part 1: Sound System

Bonus 3: Interessant en enigzins gerelateerd aan bovenstaande is het volgende filmpje over de uitspraak van ‘Ikea’: https://www.youtube.com/watch?v=ZFVAVY37nI4&t=100s

Kids Quotes #2 - Scrap Medal

Ik ben de context inmiddels vergeten maar laatst had mijn zoontje van vier het over ‘scrap medal’ in plaats van 'scrap metal'. Hij wordt tweetalig opgevoed en zodoende zie je bij hem soms ook van die veelvoorkomende uitspraakproblemen die wij als Nederlanders hebben. In dit geval dus het onderscheid tussen d/t. In het Nederlands spreken we vaak gewoon een ‘t’ uit, ongeacht de spelling. Zodoende eindigen ‘hoofd’ en ‘loopt’ in dezelfde klank. In het Engels is het echter essentieel om dat onderscheid goed onder de knie te krijgen. ‘Bad’ en ‘bat’ betekenen iets heel anders en dit kan soms tot misverstanden leiden. Geheugensteuntje: ‘Batman vs bad man’. 

Of om een visueel voorbeeld te geven:

Andere klanken die wij als Nederlanders in het Engels soms verkeerd uitspreken zijn: g/k, v/f, b/p en z/s maar daar zal ik vast nog een keer wat uitgebreider op terugkomen.

En waarom was juist bovengenoemde uitspraak van mijn zoontje aanleiding om weer eens een blogpost te schrijven? ‘Scrap medal’ heeft niet echt een bestaande betekenis maar zou een geweldig nieuw woord zijn voor de nieuwe olympische medailles (medals) die gemaakt zijn van gerecycled materiaal!

Funfact voor de taalnerds onder ons: een andere opvallende invloed van Nederlands op het Engels van mijn zoontje is dat hij de ‘th’ (als in ‘think’) vervangt met de NL-se ‘g’ (‘gisteren’). Zoals je misschien weet, vervangen native speakers dit in hun jonge jaren vaak met een ‘f’, ‘d’ of ‘v’, afhankelijk van de positie in het woord. In sommige Engelse dialecten doen volwassenen dat trouwens ook nog (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Th-fronting). Interessant dus om te zien dat mijn zoontje dit vervangt met een andere, Nederlandse, klank die niet eens voorkomt in het Engels. Overigens is dit geen reden tot zorg want zoals je in dit overzicht kunt zien, ontwikkelen native speakers die 'th'-klank pas rond hun 8^e levensjaar!

LR #2 - Discord communities

"I have no one else to practice with".

Dit is wat veel van mijn leerlingen/studenten/klanten zeggen wanneer ik ze adviseer om hun Engelse gespreksvaardigheid ook te oefenen met andere mensen. Een veelvoorkomend probleem en als je er logisch over nadenkt, ben je natuurlijk niet de enige met dit probleem. En zodra je dit weet/beseft, ben je al halverwege de oplossing (zie mijn blogpost 'IT Tips'). Het zal je namelijk niet verbazen dat er wereldwijd enorm veel mensen zijn die, net als jij, óók Engels willen oefenen met anderen!

Mijn tip, zoals te lezen in bovenstaande blogpost, zou dan ook zijn om simpelweg iets te googelen (<= officiële spelling) in de richting van "Practice speaking English online with others".

In deze blogpost wil ik echter een specifieke tool onder de aandacht brengen: Discord. Ik ken Discord vooral als een razend populair chat/voice-programma voor gamers, maar het is breder. Het is een soort kruising van een forum en een video/voicechat programma. Wikipedia vat het samen als volgt:

Discord is a VoIP, instant messaging and digital distribution platform designed for creating communities. Users communicate with voice calls, video calls, text messaging, media and files in private chats or as part of communities called "servers".

En vooral dit community-aspect is interessant als je op zoek bent naar 'like-minded people' om Engels mee te oefenen. Discord is namelijk zeer geschikt voor dit doeleinde en er zijn behoorlijk veel geschikte  communities (of 'servers') te vinden. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze zoekresultaten. En de volgende community heeft op het moment van schrijven nota bene meer dan 28000 mensen online. Nog zonder de leden die offline zijn dus!

Nu vraag je je misschien af: hoe werkt Discord? Well, dat is weer een nieuwe uitdaging waar je je op kunt storten met gebruik van het internet!

Tip: lees de introductie/regels van de server die je joint (<= ook officiële spelling). Daar staat vaak de nodige tekst en uitleg.

Ook goed om te weten: net als bijvoorbeeld Microsoft Teams kun je Discord installeren op je PC/Laptop maar bestaat er ook een browserversie.

CD #1 - Hiearchy

Bart de Pau is (online) docent/trainer Nederlands en heeft een Youtubekanaal met leuke en educatieve filmpjes over de Nederlandse taal. En aangezien veel van zijn leerlingen een internationale achtergrond hebben, is er ook veel aandacht voor cultuurverschillen. Nederlanders zijn in bepaalde opzichten eigenlijk best apart dus dan is het handig als buitenlanders weten wat ze kunnen verwachten. 

Dit gaat natuurlijk twee kanten op. Als jij als Nederlander naar het buitenland gaat, of je gaat bijv. werken in een internationaal bedrijf, dan moet je je beseffen dat dingen soms heel anders gaan dan je misschien gewend bent. Dan kunnen filmpjes zoals deze, over (het gebrek aan?) hiërachie in Nederland, erg 'insightful' zijn!

LR #1 - MOOC (Massive Open Online Course)

Vandaag weer een nieuwe categorie blogpost met de afkorting 'LR'. Language Resources!

Als docent/taaltrainer bouw je in dit digitale tijdperk al snel een (mentale) database op van handige websites die leerlingen kunnen gebruiken voor zelfstudie. Op die manier kun je leerlingen indien nodig snel een paar opties geven die aansluiten bij zijn of haar niveau, interesses, etc. Het kan zijn dit ik in de toekomst een soort database maak van handige websites en dergelijke, maar vandaag wil ik graag in bredere zin een 'language resource' onder de aandacht brengen: de MOOC.

MOOC staat voor Massive Open Online Course (zie ook Wikipedia) en is een relatief nieuw concept. Het gaat om cursussen die je op afstand kunt volgen en die zo zijn ingericht dat een onbeperkt aantal studenten tegelijk mee kan doen. Meestal zijn er dan ook mogelijkheden om te communiceren met medestudenten.

MOOCs zijn vaak gratis met de mogelijkheid om te upgraden voor extra features (zoals een officieel certificaat bij succesvolle afronding, studeren op eigen tempo, etc.). Zie bijvoorbeeld: https://www.futurelearn.com/using-futurelearn

Vanwege het internationale character van de cursussen, zijn de meeste MOOCs in het Engels en dus een goede manier om aan je Engelse vaardigheden te werken!

Bovendien is het aanbod gigantisch en is de kans groot dat je een cursus kunt vinden die aansluit bij jouw interesses en/of doelen. Je kunt kiezen voor een cursus over een onderwerp waar je zelf al bekend mee bent (om vooral te focussen op het Engels) of je kunt het combineren met een stukje professionalisering. In overleg met je werkgever is het soms zelfs mogelijk om (gedeeltelijk) onder werktijd te studeren!

Zelf heb ik een aantal jaar geleden de cursus Working with Translation gedaan (via FutureLearn en gegeven door de University of Cardiff + University of Namibia) en ben ik momenteel bezig met CS50 (via edX en gegeven door Harvard University), een 'Introduction to Computer Science', om weer aan de slag te gaan met programmeren. Echt een aanrader!

Mocht je eens een MOOC willen proberen, kijk dan eens rond op de volgende platforms:
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_MOOC_providers
https://www.bestcolleges.com/blog/platforms-for-online-courses/

Veel leerplezier gewenst!

Lockdown

 In ITL #10 - Correct and Incorrect Grammar schreef ik over het verschil tussen descriptive and prescriptive grammar. Prescriptive grammar houdt in dat iemand besluit dat bepaalde grammatica correct is en dat iedereen de taal zo dient te gebruiken. Er zijn maar weinig mensen die het op prijs stellen wanneer je hun 'beter als' verbetert met 'beter dan'. Zelf doe ik dat dan ook niet zoveel, geloof ik. 

Nu is er echter toch een taaldingetje waar ik mij de laatste tijd enorm aan begin te ergeren. Het gaat in dit geval niet om grammatica, maar op uitspraak en de reden dat ik mij er aan irriteer is:
1) het komt vaak voor - je hoort dit woord het gemiddeld 247 keer per dag;
2) het wordt VERKEERD (ALL CAPS) gebruikt door een flink aantal mensen op TV waar zo'n beetje heel Nederland naar luistert;
3) het is een Engels woord en het grootste deel van mijn werk is zorgen-dat-Nederland-nog-een-beetje-mee-kan-komen-in-de-immer-globaliserende-wereld. ;)

Over welk woord heb ik het dan? Lockdown!

En wat is het probleem dan? Well, als je bijvoorbeeld naar dit woordenboek gaat, zie je dat de eerste lettergreep dikgedrukt is. 

LOCKdown dus. En niet LockDOWN!

, zoals ik zelfs sommige nieuwspresentatoren en leden van de Tweede Kamer heb horen zeggen. Rutte en De Jonge spreken 'em trouwens goed uit (in ieder geval tijdens de meest recente persconferentie).

Misschien een handige/leuke tip: bij 'down' moet je stem dus omlaag!

p.s. Nee hoor, ik maak mij er helemaal niet zo druk om. Het viel gewoon op. :)