ITL #6 - Knowing a Language Part 3: Creativity

Ooit wel eens iemand horen zeggen: ‘ik ben niet zo creatief’? Well, hold that thought!

In de vorige blogposts ging het over de klanken en woorden van een taal; onderdelen van de taal die je kent wanneer je de taal beheerst. In deze blogpost voegen we daar het creatieve* aspect aan toe.

*van ‘creëren’, het maken/scheppen van nieuwe dingen.

Zoals je weet gebruiken we in het dagelijkse leven veel uitdrukkingen die we vaak herhalen. Uitdrukkingen als:

Wat zeg je? 

Het gaat straks regenen.

Gefeliciteerd met (de verjaardag van) je broer!

Of in het Engels:

Nice to meet you.

How are you doing?

Have fun!

en andere veelgebruikte standaardzinnetjes die handig zijn om te leren.

Maar veel van de dingen die we zeggen, hebben we nog nooit eerder gezegd. Soms komt er ook wel eens een zin uit je mond waarvan je meteen zoiets hebt van ‘yeap, dit heeft nog nooit iemand eerder gezegd’. Dit is voor veel mensen een leuke realisatie omdat het bedenken van een nooit eerder bedachte zin ook gezien kan worden als een bevestiging van de originaliteit van een individu. Er zijn zelfs hele subreddits, zoals deze en deze, speciaal voor het delen van nieuwe en originele zinnen.

Laten we vooral ook niet vergeten dat originaliteit een zeeeer belangrijke rol speelt bij het menselijke flirtproces/paringsproces in de vorm van foute openingszinnen). Eh, toch?

Maar denk ook aan bedrijfsnamen en slogans. Hoe catchier (pakkender) ze zijn, hoe beter. Meestal wordt er dan ook veel tijd gestoken in het bedenken van een goede, originele naam/slogan. Lees hier bijvoorbeeld de verhalen achter de namen en slogans van een aantal bekende bedrijven. 

Net als bij veel andere bedrijven is ook de naam van mijn onderneming (‘Trustwordy’) een woordspeling: ‘Trustworthy’ (betrouwbaar) maar dan met ‘wordy’ omdat mijn werkzaamheden met taal, en dus woorden, te maken hebben.

Al onze creativiteit, samen met een aantal belangrijke eigenschappen van taal waar ik zo op terug zal komen, zorgt ervoor dat het het aantal mogelijke zinnen die we kunnen bedenken ONEINDIG is.

Sterker nog. In theorie zou zelf één enkele zin oneindig lang kunnen zijn. Eén van de eigenschappen van taal is namelijk dat je meerdere bijvoeglijke naamwoorden (adjectives) achter elkaar kunt gebruiken. Bijvoorbeeld:

De vriendelijke, oude, ietwat demente man.

In principe is er geen limiet aan het aantal herhalingen en kun je zelfs hetzelfde bijvoeglijk woord blijven herhalen:

De oude, oude, oude, oude, oude, oude, oude, oude, oude, oude man.

Op die manier benadruk je dus hoe oud de man is ... maar of de beschrijving dan nog interessant is, is natuurlijk nog maar de vraag. Hoe dan ook, grammaticaal gezien kan het!

Een ander onderdeel van de taal dat oneindig lange zinnen mogelijk maakt is de bijzin (subclause). Alle talen hebben deze eigenschap en ze stellen je in staat om een zin steeds verder uit te breiden:

De hond achtervolgde de kat.

De hond, nog slaperig van zijn middagdutje, achtervolgde de kat.

De hond, nog slaperig van zijn middagdutje, verblind door de zon die door de nieuwe, fel rode achterdeur naar binnen scheen, achtervolgde de kat zonder enig besef van de onzinnige taal die zou worden gebruikt om zijn slecht verzorgde vacht – nee maar echt niet normaal slecht hoor -, zijn opvallende, afwijkende renbeweging – veroorzaakt door het feit dat zijn baasje hem in een jolige bui sokken had aangetrokken tijdens het eerdergenoemde middagdutje – en zijn donkerbruine vermoeden dat dit soort ‘grapjes’ vaker zouden kunnen gaan plaatsvinden daar zijn baasje voor de komende 2 weken thuis zou zijn vanwege het COVID-19 virus te beschrijven.

Zo zou je nog een tijdje door kunnen gaan en sommige mensen zien het bedenken van extreem lange zinnen als een leuke uitdaging. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze 65 lange zinnen uit de literatuur. De langste zin in dat rijtje heeft 2156 woorden en het lijkt erop dat het huidige record voor de langste zin een compleet boek is met één zin van maar liefst 13955 woorden (The Rotter’s Club van Jonathan Coe)!

Een andere plek waar lange zinnen als iets goeds worden gezien is bij jonge kinderen. Daar wordt namelijk regelmatig gekeken naar de lengte van de zinnen die ze maken om een idee te krijgen van hun taalvaardigheid. Zo vormde mijn oudste zoontje, toen hij net 2 jaar was, de volgende, redelijk lange zin nadat hij net een tweede bal uit z’n bad had gegooid:

‘Now there two balls out of the bath!’

Voor zijn leeftijd was dat toen best goed!

Zinnen die té lang zijn, zijn natuurlijk lastiger om te volgen. De ontvanger moet namelijk meerdere verschillende ideeën gaan verwerken. Als we met schrijfvaardigheid bezig zijn, raad ik mijn leerlingen dan ook altijd aan om hun zinnen redelijk kort te houden. Deze korte tekst, die gaat over de lengte van zinnen en het ‘schrijven van muziek’, legt dit principe perfect uit!

Dat brengt mij bij het volgende punt: als je een taal kent, kun je ook nieuwe zinnen uit die taal begrijpen. Het boek Introduction to Language illustreert dit met de volgende zin:

Daniel Boone decided to become a pioneer because he dreamed of pigeon-toed giraffes and cross-eyed elephants dancing in pink skirts and green berets on the wind-swept plains of the Midwest.

Het gaat helemaal nergens over, maar je begrijpt wel wat er staat, afhankelijk van hoe goed je de Engelse taal beheerst.

Dus creativiteit is een essentieel aspect van taal. Het stelt ons in staat om enorm veel dingen te verwoorden en zo creëren we elke dag weer compleet nieuwe zinnen. Natuurlijk is de ene mens creatiever dan de ander maar eigenlijk zijn mensen in het algemeen dus behoorlijk creatief!

Funfact: er schijnen in totaal meer dan 130 miljoen boeken te zijn uitgebracht. En dat is alleen nog maar de geschreven taal!