Saturday, May 9, 2020

ITL #11 - Learning Grammar & Universal Grammar

Wanneer wij in onze jeugd te maken krijgen met de grammatica van bijv. Engels, Frans en Duits dan is dat, zeker in het begin, best lastig. Het lijkt wel een heel andere taal!

Maar .. besef je dat, hoewel bovengenoemde talen grote onderlinge verschillen hebben, er vooral ook heel erg veel overeenkomsten zijn? Sterker nog, dat geldt voor alle talen die er zijn. Hoe meer we talen onderling vergelijken, hoe meer bewijs er lijkt te zijn voor iets wat we nu ‘Universal Grammar’ noemen. Dit is de theorie dat mensen geboren worden met een taalkundig vermogen, een soort bouwtekening, voor alle mogelijke talen en dat we vervolgens op jonge leeftijd aanleren welke onderdelen op onze moedertaal van toepassing zijn.

Bij het leren van een nieuwe taal (hallo, doelgroep!) is het natuurlijk erg interessant om te kijken wat we kunnen leren van de manier waarop kinderen hun moedertaal aanleren. Zo wordt in de taalkunde onderscheid gemaakt tussen ‘language learning’ en ‘language acquisition’. Hier kom ik later uitgebreider op terug maar met ‘acquisition’ gaat het er vooral om dat je je de taal onbewust eigen maakt. Precies het tegenovergestelde van hoe wij vaak taalles krijgen op school dus. Daar ligt namelijk nogal wat nadruk op het aanleren van regels. En zoals we in de vorige blogpost zagen, proberen deze ‘regels’ te beschrijven hoe de taal daadwerkelijk gebruikt wordt.

Op zich is er natuurlijk niks mis met het bewust leren van grammaticaregels. Daar wil ik echter wel twee kanttekeningen bij zetten:

1) leeftijd speelt een rol. Voor de meeste tieners zijn grammaticataregels een relatief lastig onderwerp. Als de hersenen helemaal uitontwikkeld zijn (20-25 jaar, denkt men) is het een stuk makkelijker om bijvoorbeeld vergelijkingen te maken tussen de taal of talen die je kent en de taal die je wilt leren.

2) Daarnaast denk ik dat sommige mensen simpelweg meer aanleg hebben voor zo’n gestructureerde aanpak dan anderen. Ik geef regelmatig les aan studenten/volwassenen die zich helemaal op de grammaticaregels willen storten. Vaak simpelweg omdat dit is wat ze geleerd hebben op school. Dit is natuurlijk heel anders dan de manier waarop je je moedertaal leert (vooral veel input en ‘gewoon doen’).

Over het algemeen is mijn advies met betrekking tot grammaticaregels dan ook: ben jij iemand voor wie het leren en toepassen van regels goed werkt? Alright, ga de regels maar leren. En zo niet, zorg dat je veel input krijgt (films/video’s, gesprekken met anderen, audiobooks, etc.) en dat je goed let op hoe de taal gebruikt wordt. Zie je een voor jou nog onbekende structuur? Maak even een (mentale) aantekening. Voor beide gevallen geldt: probeer de grammatica ook gelijk toe te passen. Het liefst in gesprekken met anderen of desnoods door bijvoorbeeld voorbeeldzinnen op te schrijven. Voor de belangrijkste grammaticaonderdelen, zoals bijvoorbeeld de tenses, woordvolgorde en a/an, kun je natuurlijk ook online zoeken naar oefenopdrachten. Een website die ik vaak gebruik is https://www.englishpage.com/, met name voor de tenses die heel overzichtelijk worden uitgelegd. Daarnaast ken ik veel docenten die fan zijn van https://www.englisch-hilfen.de/en/.

Tot slot is het waarschijnlijk goed om ook hier nog eens te benadrukken dat fouten maken niet erg is. Als je bang ben om fouten te maken, kan dat je voortgang enorm belemmeren. En daarnaast: over het algemeen is communicatie het hoofddoel. Dat lukt ook wel als je de taal nog niet perfect beheerst.

Bonus 1: een interessant artikel over language learning vs language acquisition met belangrijke aandachtspunten bij het leren van een tweede taal. Interessant voor docenten én leerlingen, maar misschien qua taalniveau een beetje lastig om te volgen.

Bonus 2: in deze video wordt de theorie van Universal Grammar nog eens helder samengevat. Ze leggen goed uit hoe het aanleren van een taal anders is dan andere vaardigheden, hoe snel dat gaat en hoe bijzonder dat eigenlijk is. Zeker een aanrader!

Weet jij nog goede websites die handig zijn voor het oefenen van meerdere Engelse taalvaardigheden? Zet ze in de comments! Ik ga waarschijnlijk nog een keer een groot overzicht maken van handige websites.